Trwała odpowiedź na leczenie podskórnym tocilizumabem u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów po zaprzestaniu podawania metotreksatu – wyniki badania COMP-ACT

Celem badania była ocena różnic skuteczności i bezpieczeństwa kontynuacji leczenia chorych na reumatoidalne zapalenie stawów tocilizumabem w monoterapii i w skojarzeniu z metotreksatem po osiągnięciu niskiej aktywności choroby na terapii skojarzonej. Do badania włączono 718 pacjentów, u których stwierdzono nieskuteczność metotreksatu. Przez 24 tygodnie wszyscy otrzymywali tocilizumab w dawce 162 mg/tydz. sc w skojarzeniu z metotreksatem. Następnie 294 chorych, którzy osiągnęli niską aktywność choroby wg DAS28 - OB zostało zrandomizowanych do dwóch grup otrzymujących tocilizumab w monoterapii lub w skojarzeniu z metotreksatem. Leczenie kontynuowano do 52 tygodnia.

Pierwotnym punktem końcowym było porównanie średniej zmiany DAS28 - OB pomiędzy 24 i 40 tygodniem leczenia w obu grupach. Oceniano też proporcje chorych, u których doszło do zaostrzenia choroby rozumianego jako pogorszenie DAS28 o co najmniej 1,2 pomiędzy 24 a 40 tygodniem, proporcje pacjentów, którzy osiągnęli remisję i niską aktywność choroby opartą na DAS28 - OB oraz bezpieczeństwo i immunogenność leczenia. Średnia zmiana DAS28 - OB między 24 a 40 tygodniem leczenia była porównywalna w obu grupach: wynosiła 0,46 dla chorych leczonych w monoterapii; 0,14 dla chorych leczonych w sposób skojarzony, co stanowiło nieistotną statystycznie różnicę. Odsetek chorych, u których stwierdzono pogorszenie DAS28 o co najmniej 1,2 między 24 i 40 tygodniem były porównywalne (42 vs. 31 chorych w grupie TCZ vs. MTX + TCZ). Podobnie odsetek chorych, którzy osiągnęli remisję były porównywalne w obu grupach w 40 i 52 tygodniu leczenia. Jedynie zaobserwowano nieznaczną przewagę leczenia skojarzonego w utrzymaniu niskiej aktywności choroby w 40 tyg. (63,3% w grupie TCZ vs. 76,9% w grupie TCZ + MTX), natomiast w 52 tyg. wartości były porównywalne.

Częstość zdarzeń niepożądanych była nieznacznie wyższa w grupie chorych leczonych w sposób skojarzony. Najczęściej występowały infekcje – 2,1% vs. 2,2% (TCZ vs. TCZ + MTX). Podwyższenie wartości enzymów wątrobowych 3xggn wystąpiło u 2 chorych na leczeniu skojarzonym, nie zaobserwowano tego zdarzenia w grupie chorych na monoterapii. Jeśli chodzi o immunogenność spośród wszystkich chorych włączonych do badania u 96,2% oceniono przeciwciała dla tocilizumabu wyjściowo i na późniejszych etapach –10 chorych (1,5%) wytworzyło przeciwciała, wszyscy przed 24 tygodniem czyli, w trakcie leczenia skojarzonego. 9 spośród nich wytworzyło przeciwciała neutralizujące, u nikogo nie stwierdzono przeciwciał w klasie IgE. Żaden chory nie wytworzył przeciwciał po 24 tygodniu badania. U żadnego chorego nie obserwowano anafilaksji ani poważnej nadwrażliwości. Jeden chory z przeciwciałami neutralizującymi leczony w sposób skojarzony wycofał się z badania z powodu braku skuteczności.

Podsumowując nie zaobserwowano przewagi leczenia podtrzymującego w sposób skojarzony TCZ + MTX w porównaniu do monoterapii TCZ u chorych, u których udało się osiągnąć niską aktywność choroby za pomocą terapii skojarzonej TCZ + MTX.

Na podstawie:

Sustained Response Following Discontinuation of Methotrexate in Patients With Rheumatoid Arthritis Treated With Subcutaneous Tocilizumab: Results From a Randomized, Controlled Trial.

Arthritis Rheumatol. 2018 Mar 25. doi: 101002/art. 40493 Kremer JM, Rigby W, Singer NG, Birchwood C, Gill D, Reiss W, Pei J, Michalska M