Patogeneza olbrzymiokomórkowego zapalenia tętnic
U pacjentów z GCA w ścianach zajętych chorobą tętnic obserwuje się reakcję zapalną, ale jej przyczyna nie jest znana. Zapalenie rozpoczyna się w błonie zewnętrznej ścian tętnic i rozprzestrzenia się w kierunku warstwy wewnętrznej.
W GCA komórki dendrytyczne w błonie zewnętrznej naczyń ulegają aktywacji na skutek stymulacji receptorów toll-podobnych (ang. Toll-like receptors), co prowadzi do wydzielania cytokin prozapalnych IL‑6, IL‑12 i IL‑23. Cytokiny te stymulują nieaktywne limfocyty T CD4+ do różnicowania się w limfocyty TH1 i TH17, które wydzielają cytokiny zapalne (IFN‑γ i TNF) i chemokiny rekrutujące m.in. makrofagi i komórki B. Makrofagi mogą łączyć się ze sobą w wielojądrowe komórki olbrzymie; stąd olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic zawdzięcza swą nazwę. Kaskada procesów zapalnych może powodować objawy ogólnoustrojowe (gorączka, utrata masy ciała, bóle mięśni) oraz lokalne niedotlenienie i przebudowę ścian naczyń. Przebudowa ścian tętnic może prowadzić do ich zwężenia i niedokrwienia tkanek (utrata wzroku, chromanie żuchwy, udar mózgu) oraz do tworzenia tętniaków (szczególnie aorty). 1
Obecnie uważa się, że IL-6 może być szczególnie ważna w patogenezie GCA, ponieważ jej stężenie w surowicy nieleczonych pacjentów z GCA jest znacznie podwyższone, a blokowanie receptora IL-6 za pomocą przeciwciał monoklonalnych zwiększa szansę remisji choroby. 2
U pacjentów z GCA występuje podwyższone stężenie IL‑6 w krążeniu obwodowym oraz w tkankach objętych stanem zapalnym3,4, dlatego zahamowanie wiązania IL‑6 zarówno z receptorami IL‑6 związanymi z błoną, jak i rozpuszczalnymi za pomocą przeciwciała monoklonalnego przeciwko tym receptorom może doprowadzić do indukcji remisji. 5
Piśmiennictwo:
- Dejaco C, Brouwer E, Mason JC, Buttgereit F, Matteson EL, Dasgupta B. Giant cell arteritis and polymyalgia rheumatica: Current challenges and opportunities. Nat Rev Rheumatol [Internet]. Nature Publishing Group; 2017;13:1–15. Available from: http://dx.doi.org/10.1038/nrrheum.2017.142
- Stone JH, Tuckwell K, Dimonaco S, Klearman M, Aringer M, Blockmans D, et al. Trial of Tocilizumab in Giant-Cell Arteritis. N Engl J Med [Internet]. 2017;377:317–28. Available from: http://www.nejm.org/doi/10.1056/NEJMoa1613849
- .Garcia-Martinez A i wsp. Arthritis Care Res (Hoboken) 2010;62(6):835–841;
- Weyand CM i wsp. Arthritis Rheum 2000;43(5):1041–1048;
- https://www.roche.pl/content/dam/rochexx/rochepl/roche_poland_rwd/pl_PL/documents/SmPC/roactemra_ampulkostrzykawka_wstrzykiwacz.pdf