Dr n. med. Anna Czerepińska
Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej Im. Św. Jana Z Dukli
Leczenie okołooperacyjne wczesnego HER2-dodatniego raka piersi – opis przypadku.
Przedoperacyjne leczenie systemowe chorych na raka piersi stało się obecnie postępowaniem standardowym nie tylko w przypadku guzów pierwotnie nieoperacyjnych, ale także w sytuacji zmian o mniejszym zaawansowaniu, ze względu na możliwość ograniczenia zakresu operacji (leczenie oszczędzające). W przypadku raków o wysokiej agresywności, a do takich zaliczamy raka piersi HER2-dodatniego, chemioterapię należy kojarzyć z lekami blokującymi receptor HER2. Badania NeoSphere i Tryphaena wykazały, że zastosowanie dwóch przeciwciał anty-HER2 (trastuzumabu i pertuzumabu) w istotny sposób wpływa na uzyskanie przez pacjentki całkowitej patologicznej odpowiedzi (pCR). Szczególnie wysoką korzyść w tym zakresie obserwowano w grupie chorych z ujemnym statusem receptorów hormonalnych 1,2
Finansowany ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia program lekowy „Leczenie Chorych na Raka Piersi” uwzględnia wdrożenie zarówno pojedynczej, jak i podwójnej blokady u chorych z HER2-dodatnim rakiem piersi. Ta druga opcja dedykowana jest przypadkom nowotworu o średnicy powyżej 20 mm z towarzyszącym zajęciem węzłów chłonnych lub brakiem ekspresji receptorów ER i PgR 3.
Pacjentka, 61 lat.
Od sierpnia 2019 r. do lutego 2020 r. diagnozowana i leczona z powodu raka piersi w Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej w Lublinie. W sierpniu 2019 r. Chora palpacyjnie wykryła stwardnienie w lewej piersi. Zgłosiła się do poradni onkologicznej, gdzie stwierdzono brak obciążeń genetycznych w wywiadzie, a jedyną chorobą współistniejącą było nadciśnienie tętnicze.
Rozpoznanie kliniczne – rak piersi lewej cT2N0M0 – ustalono na podstawie wyników przeprowadzonych badań.
- Mammografia (09.08.2019 r.): w kwadrancie górnym zewnętrznym spikularna zmiana guzowata o średnicy 21 mm, a poniżej (około 6 mm) druga zmiana o średnicy 6 mm, doły pachowe bez cech powiększenia węzłów chłonnych.
- USG piersi: zmiana o cechach npl na godzinie 3 o wymiarze 27 x 19 mm oraz drugie ognisko w odległości 9 mm w kierunku brodawki sutkowej o średnicy 5 mm.
- TK klatki piersiowej i jamy brzusznej: nie stwierdzono zmian o charakterze przerzutowym, znany klinicznie guz piersi poza zakresem badania.
- Oligobiopsja: rak inwazyjny bez specjalnego typu, G2, obecne ogniska DCIS,utkanie raka zajmowało ok. 90% łącznej powierzchni 2/2 wałeczków biopsyjnych. W badaniu immunohistochemicznym stwierdzono ER (-), PgR (-), HER2 ( 3+), Ki67 40%.
23.08.2019 r.: odbyło się konsylium, podczas którego zdecydowano o wdrożeniu systemowego leczenia przedoperacyjnego według schematu 4 x AC (doksorubicyna 60 mg/m2 i.v. + cyklofosfamid 600 mg/m2 i.v. d. 1. co 3 tygodnie) a następnie PTP (paklitaksel 80 mg/m2 i.v. d.1 co tydzień przez 12 tygodni + trastuzumab 600 mg s.c. co 3 tygodnie + pertuzumab 840 mg dla dawki nasycająceji 420 mg dla kolejnych dawek i.v. co 3 tygodnie).
Zarówno chemioterapię jak i leczenie podwójną blokadą Chora zniosła dobrze, wszystkie zaplanowane cykle podano w terminie.
Zarówno chemioterapię, jak i leczenie podwójną blokadą Chora zniosła dobrze, wszystkie zaplanowane cykle podano w terminie.
18.03.2020 r.: wykonano zabieg operacyjny WLE + SNB z onkoplastyką. W badaniu histopatologicznym preparatu stwierdzono całkowitą patologiczną odpowiedź na leczenie (pCR) ypTxN0. Nie znaleziono choroby resztkowej zarówno w wycinku z gruczołu piersiowego, jak i w pobranych 4 węzłach chłonnych.
Po zabiegu operacyjnym pacjentka została zakwalifikowana do uzupełniającej radioterapii oraz kontynuacji leczenia anty-HER2.
07.04.2020 r.: wznowiono leczenie trastuzumabem (Herceptin 600 mg s.c. co 3 tygodnie). Pomimo pandemii koronawirusa kontynuowano leczenie uzupełniające bez większych przeszkód. Ostatni, osiemnasty cykl trastuzumabu podano 18.01.2021 r. Od tego czasu Chora pozostaje w obserwacji. W kontrolnym badaniu TK klatki piersioweji jamy brzusznej wykonanym 02.03.2021 r. nie stwierdzono cech aktywnej choroby nowotworowej.
Podsumowanie
Mając na uwadze korzystną korelację uzyskania pCR z długoterminową skutecznością leczenia (EFS, OS) wydaje się, że zastosowane u omawianej Pacjentki okołooperacyjne leczenie systemowe z wykorzystaniem podwójnej blokady receptora HER2 powinno przełożyć się na jej wieloletnie przeżycie bez nawrotu choroby.
Pismiennictwo:
- Gianni L. et al., Lancet Oncol. 2012; 13: 25-32.
- Schneeweiss A. et al., Eur J Cancer 2018; 89:27-35.
- https://www.gov.pl/web/zdrowie/obwieszczenie-ministra-zdrowia-z-dnia-21-kwietnia-2021-r-w-sprawie-wykazu-refundowanychlekow-srodkow-spozywczych-specjalnegoprzeznaczenia-zywieniowego-oraz-wyrobow-medycznych-na-1-maja-2021-r
M-PL-00002044
Aktualna Charakterystyka Produktu Leczniczego Herceptin proszek do sporządzania koncentratu roztworu do infuzji znajduje się na stronie www.roche.pl, Herceptin roztwór do wstrzykiwań w fiolce na stronie www.roche.pl
Aktualna Charakterystyka Produktu Leczniczego Perjeta znajduje się na stronie www.roche.pl
Dodatkowe informacje dotyczące bezpieczeństwa stosowania Produktu Herceptin u pacjentek w ciąży:
Jeśli podczas stosowania produktu Herceptin lub w czasie 7 miesięcy po podaniu ostatniej dawki leku dojdzie do zapłodnienia, należy niezwłocznie powiadomić Roche Polska Sp. z o.o., ul. Domaniewska 28, 02-672 Warszawa, tel. +48 22 345 18 88, fax +48 22 345 18 74 lub za pomocą formularza zgłoszeniowego znajdującego się pod adresem internetowym www.roche.pl/portal/pl/zglaszanie_dzialan_niepozadanych
Dodatkowe informacje będą zbierane w czasie trwania ciąży oraz pierwszego roku życia niemowlęcia. Umożliwi to firmie Roche lepsze poznanie bezpieczeństwa terapii produktem Herceptin oraz przekazanie odpowiednich danych odnośnym władzom, przedstawicielom zawodów medycznych oraz pacjentom.
- Nie należy stosować produktu Herceptin podczas ciąży chyba, że potencjalna korzyść dla matki przewyższa potencjalne ryzyko dla płodu.
- Istnieje ograniczona ilość danych dotyczących zastosowania Herceptin u kobiet w ciąży w związku z czym bezpieczeństwo tej terapii w okresie ciąży i laktacji nie zostało określone.
- Nie ma danych dotyczących wpływu trastuzumabu na płodność.
- Po wprowadzeniu produktu na rynek, u ciężarnych kobiet otrzymujących produkt Herceptin obserwowano przypadki zaburzeń wzrostu i/lub funkcji nerek płodu w związku z małowodziem, niektóre związane ze śmiertelnym niedorozwojem płuc płodu.
- Przed zastosowaniem produktu Herceptin należy sprawdzić, czy kobieta jest w ciąży.
- Kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczną metodę antykoncepcji podczas terapii produktem Herceptin i przez 7 miesięcy od przyjęcia ostatniej dawki leku.
- Należy ściśle monitorować pacjentki, które zaszły w ciążę podczas terapii produktem Herceptin lub w czasie 7 miesięcy od przyjęcia ostatniej dawki leku, pod kątem wystąpienia małowodzia.
- Nie wiadomo czy trastuzumab jest wydzielany z mlekiem ludzkim. Z uwagi na to, że ludzka IgG jest wydzielana z mlekiem, a potencjalna szkodliwość trastuzumabu dla noworodka nie jest znana, to nie należy karmić piersią podczas leczenia produktem Herceptin, jak też przez okres 7 miesięcy od podania ostatniej dawki.
Dodatkowe informacje dotyczące bezpieczeństwa stosowania produktu Perjeta u pacjentek w ciąży:
Należy unikać stosowania produktu Perjeta u kobiet w ciąży. Dostępne są ograniczone dane na temat stosowania produktu Perjeta u kobiet w ciąży. Bezpieczeństwo terapii lekiem Perjeta u kobiet ciężarnych i karmiących piersią nie zostało określone.
Przed zastosowaniem leku Perjeta należy sprawdzić, czy kobieta jest w ciąży. Kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczną metodę antykoncepcji podczas terapii produktem Perjeta i przez 6 miesięcy od przyjęcia ostatniej dawki leku.
Należy ściśle monitorować pacjentki, które zaszły w ciążę podczas terapii produktem Perjeta lub w czasie 6 miesięcy od przyjęcia ostatniej dawki leku, pod kątem wystąpienia małowodzia.
Jeśli produkt Perjeta stosowano w czasie ciąży, albo pacjentka zaszła w ciążę w trakcie terapii produktem Perjeta lub w czasie 6 miesięcy od przyjęcia ostatniej dawki leku, należy niezwłocznie powiadomić Roche Polska Sp. z o.o., ul. Domaniewska 28, 02-672 Warszawa, tel. +48 22 345 18 88,
fax +48 22 345 18 74 lub za pomocą formularza zgłoszeniowego znajdującego się pod adresem internetowym www.roche.pl/portal/pl/zglaszanie_dzialan_niepozadanych.
Dodatkowe informacje będą zbierane w czasie trwania ciąży oraz pierwszego roku życia niemowlęcia.
Umożliwi to firmie Roche lepsze poznanie bezpieczeństwa terapii produktem Perjeta oraz przekazanie odpowiednich danych odnośnym władzom, przedstawicielom zawodów medycznych oraz pacjentom.