lek. Magdalena Ciążyńska
Oddział Chorób Rozrostowych, Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi
Leczenie okołooperacyjne wczesnego HER2-dodatniego raka piersi - opis przypadku.
Listopad 2019 r.
W listopadzie 2019 roku Pacjentka w wieku przedmenopauzalnym (43 lata) zgłosiła się do Poradni Chorób Rozrostowych Wojewódzkiego Centrum Onkologii i Traumatologii (WWCOiT) im. Mikołaja Kopernika w Łodzi z powodu wyczuwalnego palpacyjnie guza lewej piersi. Chora po raz pierwszy wyczuła u siebie guzek podczas samobadania 3 miesiące wcześniej, a w ciągu ostatnich 2 tygodni, według słów pacjentki, zmiana ta stała się bolesna palpacyjnie. W chwili wizyty stwierdzono twardą, tkliwą, nieprzesuwalną względem podłoża zmianę o średnicy ok. 3 cm, zlokalizowaną w zewnętrznym górnym kwadrancie piersi lewej. Skóra nad zmianą nie wykazywała patologii. Nie zaobserwowano również wycieku z brodawki ani żadnej innej patologii w obrębie brodawki sutkowej zajętej piersi. Pacjentka była w bardzo dobrej formie klinicznej, 0 punktów według Eastern Cooperative Oncology Group (ECOG), bez chorób towarzyszących oraz bez obciążeń nowotworowych w rodzinie. Do chwili rozpoznania prowadziła aktywny tryb życia, nie paliła tytoniu. Ponadto w wywiadzie stwierdzono, że pierwsza miesiączka wystąpiła u chorej około 11. roku życia, a jedyna ciąża ponad 10 lat wcześniej zakończyła się cięciem cesarskim. Pacjentka nigdy nie karmiła piersią i od 10 lat stosuje regularnie antykoncepcję hormonalną.
W wykonanym badaniu ultrasonograficznym (USG) potwierdzono obecność patologicznej struktury o wymiarach 40 × 21 mm w obrębie lewej piersi, natomiast w lewym dole pachowym uwidoczniono pojedynczy hipoechogeniczny węzeł chłonny o wymiarze do 18 mm x 14 mm (BIRADS 5). Wykonano biopsję gruboigłową zmiany zlokalizowanej w lewej piersi. W uzyskanym badaniu histopatologicznym stwierdzono: Carcinoma lobulare invasivum mammae ER (++) w 50%, PR-ujemny, HER2-dodatni, wskaźnik Ki67 około 35%. Wykonano biopsję cienkoigłową węzłów chłonnych lewej pachy, potwierdzając obecność komórek nowotworowych. Guz w obrębie piersi lewej, jak i zajęty węzeł chłonny zostały zaopatrzone klipsem.
Wykonano szereg badań obrazowych i laboratoryjnych, w tym radiografię klatki piersiowej i USG jamy brzusznej, które potwierdziły miejscowe zaawansowanie choroby raka piersi - cT2N1M0 - stopień IIB (wg 8 edycji TNM).
Grudzień 2019 r.
Z uwagi na całokształt obrazu klinicznego schorzenia nowotworowego, Pacjentkę zakwalifikowano do 6 kursów neoadiuwantowej chemioterapii według schematu TCHP (docetaksel w dawce 75 mg/m2 w dniu 1., karboplatyna AUC6, trastuzumab w dawce początkowej 8 mg/kg, a następnie 6 mg/kg, pertuzumab w dawce inicjującej 840 mg co 21 dni, a następnie od 2. kursu pertuzumab w dawce 420 mg).
Pacjentka przed włączeniem do leczenia, jak i przez cały okres trwania terapii, była regularnie kontrolowana w zakresie parametrów kardiologicznych (EKG oraz echokardiografia przed i podczas leczenia). Lewokomorowa frakcja wyrzutowa pozostała stabilna w zakresie 60%. Leczenie było bardzo dobrze tolerowane.
Zgodnie z założonym schematem leczenia chora otrzymała wszystkie 6 podań zgodnie z planem. Pod koniec marca 2020 roku zakończyła leczenie neoadiuwantowe z dobrą tolerancją.
Wykonano szereg badań obrazowych i laboratoryjnych, w tym radiografię klatki piersiowej i USG jamy brzusznej, które potwierdziły miejscowe zaawansowanie choroby raka piersi - cT2N1M0 - stopień IIB (wg 8 edycji TNM).
Kwiecień 2020 r.
Pacjentka została zakwalifikowana do zabiegu oszczędzającego pierś (BCT) z wykonaniem biopsji węzła wartowniczego. Zastosowanie 6 kursów leczenia przedoperacyjnego wg schematu TCHP pozwoliło uzyskać całkowitą odpowiedź patomorfologiczną (pCR) w obrębie piersi, jak i węzłów chłonnych, w tym również w obrębie wcześniej zajętego węzła chłonnego oznaczonego przedoperacyjnie klipsem. Po zabiegu zastosowano u Pacjentki uzupełniającą radioterapięw dawce całkowitej 55 Gy. Jednocześnie po zabiegu Chora kontynuowała leczenie uzupełniające trastuzumabem w formie podskórnej do roku terapii oraz leczenie hormonalne tamoksyfenem w standardowej dawce 20 mg.
Marzec 2021 r.
W kontrolnej TK wykonanej po zakończeniu leczenia uzupełniającego nie stwierdzono cech aktywnej choroby nowotworowej. Pacjentka pozostaje w aktywnej obserwacji pod opieką Poradni Onkologicznej WWCOiT w Łodzi jednocześnie kontynuując nadal hormonoterapię.
Podsumowanie
Skuteczność i bezpieczeństwo podwójnej blokady anty-HER2 – trastuzumabu i pertuzumabu w skojarzeniu z chemioterapią w terapii neoadiuwantowej miejscowo zaawansowanego HER2-dodatniego raka piersi zostało wykazane w badaniach NeoSphere 1 i TRYPHAENA 2. W opisywanym przypadku u Pacjentki rozpoznano miejscowo zaawansowany HER2-dodatni rak lewej piersi z przerzutem do węzła chłonnego, który po leczeniu przedoperacyjnym wg schematu TCHP został poddany zabiegowi, a w materiale pooperacyjnym stwierdzono uzyskanie pCR w obrębie zarówno piersi, jak i węzłów chłonnych. Podobne wyniki w zakresie pCR uzyskało 39,3% pacjentów w badaniu NeoSphere 1 oraz 63,6% chorych w badaniu TRYPHAENA 2. Biorąc pod uwagę bardzo dobrą odpowiedź na leczenie neoadiuwantowe w postaci uzyskania całkowitej odpowiedzi patomorfologicznej w obrębie piersi i węzłów chłonnych przy jednoczesnej dobrej tolerancji zastosowanej terapii, skojarzenie trastuzumabu i pertuzumabu z chemioterapią opartą na docetakselu i karboplatynie jest bardzo korzystną opcją terapeutyczną u chorych na miejscowo zaawansowanego HER2-dodatniego raka piersi.
Piśmiennictwo:
- Gianni L., Pienkowski T., Im YH, et al.: Efficacy and safety of neoadjuvant pertuzumab and trastuzumab in women with locally advanced, inflammatory, or early HER2-positive breast cancer (NeoSphere): a randomised multicentre, open-label, phase 2 trial. Lancet Oncol 2012;13:25–32.
- Schneeweiss A., Chia S., Hickish T., et al.: Pertuzumab plus trastuzumab in combination with standard neoadjuvant anthracycline-containing and anthracyclinefree chemotherapy regimens in patients with HER2- positive early breast cancer: a randomized phase II cardiac safety study (TRYPHAENA). Ann Oncol 2013; 24:2278–2284.
M-PL-00002050
Aktualna Charakterystyka Produktu Leczniczego Herceptin proszek do sporządzania koncentratu roztworu do infuzji znajduje się na stronie www.roche.pl, Herceptin roztwór do wstrzykiwań w fiolce na stronie www.roche.pl
Aktualna Charakterystyka Produktu Leczniczego Perjeta znajduje się na stronie www.roche.pl
Dodatkowe informacje dotyczące bezpieczeństwa stosowania Produktu Herceptin u pacjentek w ciąży:
Jeśli podczas stosowania produktu Herceptin lub w czasie 7 miesięcy po podaniu ostatniej dawki leku dojdzie do zapłodnienia, należy niezwłocznie powiadomić Roche Polska Sp. z o.o., ul. Domaniewska 28, 02-672 Warszawa, tel. +48 22 345 18 88, fax +48 22 345 18 74 lub za pomocą formularza zgłoszeniowego znajdującego się pod adresem internetowym www.roche.pl/portal/pl/zglaszanie_dzialan_niepozadanych
Dodatkowe informacje będą zbierane w czasie trwania ciąży oraz pierwszego roku życia niemowlęcia. Umożliwi to firmie Roche lepsze poznanie bezpieczeństwa terapii produktem Herceptin oraz przekazanie odpowiednich danych odnośnym władzom, przedstawicielom zawodów medycznych oraz pacjentom.
- Nie należy stosować produktu Herceptin podczas ciąży chyba, że potencjalna korzyść dla matki przewyższa potencjalne ryzyko dla płodu.
- Istnieje ograniczona ilość danych dotyczących zastosowania Herceptin u kobiet w ciąży w związku z czym bezpieczeństwo tej terapii w okresie ciąży i laktacji nie zostało określone.
- Nie ma danych dotyczących wpływu trastuzumabu na płodność.
- Po wprowadzeniu produktu na rynek, u ciężarnych kobiet otrzymujących produkt Herceptin obserwowano przypadki zaburzeń wzrostu i/lub funkcji nerek płodu w związku z małowodziem, niektóre związane ze śmiertelnym niedorozwojem płuc płodu.
- Przed zastosowaniem produktu Herceptin należy sprawdzić, czy kobieta jest w ciąży.
- Kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczną metodę antykoncepcji podczas terapii produktem Herceptin i przez 7 miesięcy od przyjęcia ostatniej dawki leku.
- Należy ściśle monitorować pacjentki, które zaszły w ciążę podczas terapii produktem Herceptin lub w czasie 7 miesięcy od przyjęcia ostatniej dawki leku, pod kątem wystąpienia małowodzia.
- Nie wiadomo czy trastuzumab jest wydzielany z mlekiem ludzkim. Z uwagi na to, że ludzka IgG jest wydzielana z mlekiem, a potencjalna szkodliwość trastuzumabu dla noworodka nie jest znana, to nie należy karmić piersią podczas leczenia produktem Herceptin, jak też przez okres 7 miesięcy od podania ostatniej dawki.
Dodatkowe informacje dotyczące bezpieczeństwa stosowania produktu Perjeta u pacjentek w ciąży:
Należy unikać stosowania produktu Perjeta u kobiet w ciąży. Dostępne są ograniczone dane na temat stosowania produktu Perjeta u kobiet w ciąży. Bezpieczeństwo terapii lekiem Perjeta u kobiet ciężarnych i karmiących piersią nie zostało określone.
Przed zastosowaniem leku Perjeta należy sprawdzić, czy kobieta jest w ciąży. Kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczną metodę antykoncepcji podczas terapii produktem Perjeta i przez 6 miesięcy od przyjęcia ostatniej dawki leku.
Należy ściśle monitorować pacjentki, które zaszły w ciążę podczas terapii produktem Perjeta lub w czasie 6 miesięcy od przyjęcia ostatniej dawki leku, pod kątem wystąpienia małowodzia.
Jeśli produkt Perjeta stosowano w czasie ciąży, albo pacjentka zaszła w ciążę w trakcie terapii produktem Perjeta lub w czasie 6 miesięcy od przyjęcia ostatniej dawki leku, należy niezwłocznie powiadomić Roche Polska Sp. z o.o., ul. Domaniewska 28, 02-672 Warszawa, tel. +48 22 345 18 88,
fax +48 22 345 18 74 lub za pomocą formularza zgłoszeniowego znajdującego się pod adresem internetowym www.roche.pl/portal/pl/zglaszanie_dzialan_niepozadanych.
Dodatkowe informacje będą zbierane w czasie trwania ciąży oraz pierwszego roku życia niemowlęcia.
Umożliwi to firmie Roche lepsze poznanie bezpieczeństwa terapii produktem Perjeta oraz przekazanie odpowiednich danych odnośnym władzom, przedstawicielom zawodów medycznych oraz pacjentom.